Yazar Adları

Yaprak Çilem Yalçın Arslan1, Başak Bağcı2, Neslihan Gürz Yalçın2, Tunç Alkın2

1Dokuzeylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.D., 2Deütf

Giriş

Kompulsif istifleme gereksinim duyulmayan birçok eşya ya da nesnenin alınması, toplanması ve saklanıp biriktirilmesi olarak tanımlanan bir davranış sorunudur. Birçok psikiyatrik ve nörolojik hastalıkta bir belirti olarak görülebilmekle birlikte en sık obsesif kompulsif bozukluk (0KB) hastalarında karşılaşılmaktadır (1). Bu yazıda çöp toplama ve istifleme semptomuyla kliniğimizde takip edilen bir 0KB olgusu sunulmuştur.

Olgu

57 yaşında erkek hasta kliniğimize evinde aşırı miktarda çöp biriktirme yakınmasıyla getirildi. Çevre anamnezinden biriktirdiği on beş kamyon çöpün atıldığı, ayrıca son bir yıldır çöplere atılmış gıdalarla beslendiği de öğrenildi. Hastanın özgeçmişinde akut romatizmal ateş (ARA) öyküsü alındı. Soy geçmişinde halasında da çöp toplama tanımlanıyordu. Hastanın yapılan ruhsal değerlendirmesinde temizlik obsesyonları, kontrol etme ve el yıkama kompulsiyonları, kompulsif çöp toplama ve istiflemecilik saptandı. Hasta 0KB tanı ölçütlerini karşılamasının yanı sıra, "kompulsif istifleme sendromuna" da (2) uymaktaydı. Fluvoksamin 300 mQ/Q, Ketiapin 75 mQ/Q tedavisi başlandı. Hastanın yattığı sürede yapılan haftalık YB0CS puanları 26, 20 ve 17 idi. MMPI testi sonucu immatür, benmerkezci, bağımlı bir yapıda olduğu, öfkelerini dolaylı yoldan ifade ettiği ve bastırma savunma mekanizmasını kullandığı, major düşünce bozukluklarının eşlik ettiği yönündeydi. Nörokognitif test sonucu ılımlı kognitif bozulma ile uyumlu geldi. Hasta klinik izleminde ve ev izinlerine gittiğinde hiç çöp toplamadı. Ancak toplamayla ilgili düşünce uğraşları yoğun olarak devam etti.

Tartışma

İstifleme davranışı, 0KB hastalarının %18-33'ünde görülmektedir. İstifleme davranışı olan 0KB hastalarında ailesel yüklülük tanımlanmıştır. 0lgumuzda 0KB tanısının varlığı, ailesel çöp toplama öyküsünün olması bu bilgilerle uyumludur. 0lgumuzda ayrıca ARA öyküsü bulunması da literatürle uyumludur (3). Özellikle çok fazla miktarda çöp toplamanın bulunması nedeniyle olgu sunulmuştur.

1. Steketee G, Frost R. Compulsive hoarding: current status of the research. Clin Psychol Rev 2003; 23: 905-27.
2. Frost R0, Krause MS, Steketee Hoarding and obsessive-compulsive symptoms. Behav Modif 1996; 20: 116-32.
3. Öztürk 0, Uluşahin Ruh Sağlığı ve Bozuklukları Cilt 2. Ankara, 2008; 489.